Przemyśl - nasze miasto całą dobę
Przemyśl to miasto o ponad tysiącletniej tradycji - Pierwsza wzmianka o Przemyślu pojawiła się w tzw. Latopisie Nestora i informuje o zajęciu miasta przez księcia kijowskiego Włodzimierza w 981 r. Od 1087 r., przez blisko 200 lat, Przemyśl stał się samodzielnym księstwem ruskim. W roku 1340 Kazimierz Wielki ponownie przyłączył ziemię przemyską do Polski i wybudował murowany zamek, który do dziś góruje nad miastem. Od początku swoje istnienia Przemyśl pełnił rolę dużego centrum osadniczego, ważnego obiektu strategicznego, administracyjno-gospodarczego, handlowego i kulturalnego. W 1389 r. Przemyśl uzyskał prawa miejskie, by w XVI i XVII w. stać się jednym z najbogatszych miast w kraju – największym ośrodkiem miejskim pomiędzy Krakowem a Lwowem. W Przemyślu istnieje najstarszy w Europie teatr amatorski, założone w 1869 r. Towarzystwo Dramatyczne im. Aleksandra Fredry, czyli popularne "Fredreum". Przemyśl to polska stolica fajek i ludwisarstwa. Przemyskie fajki znanesą na całym świecie, a dzwony rozbrzmiewają na wszystkich kontynentach. Jedyne w Polsce Muzeum Dzwonów i Fajek znajduje się w Wieży Zegarowej Przemyślu. Twierdza Przemyśl odegrała poważną rolę podczas I wojny światowej. Pozostałością tych wydarzeń są liczne w mieście cmentarze żołnierzy poległych w walkach. Twierdza dzisiaj, to 45-kilometrowe pasmo 15 głównych i kilkudziesięciu pomocniczych fortów wokół Przemyśla i kilkanaście mniejszych obiektów militarnych w granicach samego miasta. W okresie od września 1939 do czerwca 1941 Przemyśl został podobnie jak cała Polska podzielony między dwóch okupantów i leżał jednocześnie w dwóch państwach. Prawobrzeżna część miasta (Stare Miasto) została włączona do ZSRR, a lewobrzeżną (Zasanie) zajęli Niemcy. Choć miasto położone jest 800 km od morza, to przemyślanin żeglarz kapitan Henryk Jaskuła jako pierwszy Polak, na jachcie Dar Przemyśla, opłynął samotnie glob ziemski bez zawijania do portów. Rejs trwał 344 dni (od 12 czerwca 1979 do 20 maja 1980). Jan Długosz podaje, żezałożycielem miasta był książę Przemysław i od jego imienia pochodzi nazwa miasta. Według legendy książę ruszył na polowanie i w miejscu, w którym upolował niedźwiedzicę założył osadę z niedźwiedzicą w herbie. Na obszarze dzisiejszego Przemyśla powstała osada i wielu ludzi zastanawiało się, jak ją nazwać – pewna starsza kobieta powiedziała: „Myśl, nie myśl, najlepszy będzie Przemyśl” – i tak też zostało. Jednym z najwyższych punktów miasta jest Kopiec Tatarski, który wznosi się na wysokości 352 m n.p.m. Najstarsza legenda mówi o zniesieniu w I poł. XVI wieku zagonu tatarskiego, gdzie w czasie walk zginął chan. W miejscu śmierci chana wg wschodnich obyczajów usypywano kopiec – pomnik. Przemyśl podobnie jak Rzym leży na siedmiu wzgórzach. Przemyśl jest stolicą dwóch Arcybiskupstw rzymskokatolickiego i greckokatolickiego. Lekarz Twierdzy Przemyśl, Węgier Robert Barany otrzymał nagrodę Nobla za rok 1914. Jego dokonania uznawane są za fundamentalne w dziedzinie otologii. W filmie Andrzeja Wajdy "Kronikawypadków miłosnych" Przemyśl zagrał... Wilno. Kornel Makuszyński, autor Awantury o Basię i Koziołka Matołka, miewał kłopoty z ukończeniem edukacji na poziomie średnim - relegowano go z kilku liceów. Trafił w końcu do przemyskiego liceum im. J. Słowackiego, skąd go również wyrzucono. Wszystko się jednak dobrze skończyło, a liceum umieściło jego nazwisko na liście swych wybitnych absolwentów. Pierwowzorem sienkiewiczowskiego bohatera - Jerzego Michała Wołodyjowskiego był stolnik przemyski Jerzy Wołodyjowski (ok. 1620-1672). Przemyśl wraz z Medyką i Żurawicą tworzą największy w Europie "suchy port". Pociąg pośpieszny "Przemyślanin" pokonuje najdłuższą trasę w Polsce: Przemyśl Główny – Świnoujście. Pierwszym trenerem, który awansował z piłkarską reprezentację Polski do Mistrzostw Świata (1938 r.) był przemyślanin, wychowanek "Polonii", Józef Kałuża. Przemyśl był pierwszym miastem, w którym postawiono pomnik Józefowi Piłsudskiemu.
Żródło:
